Jaarverslag 2016

3 Progressie en prestaties

3.1 Groeps- en segmentresultaten

Accell Group heeft in 2016 een mijlpaal bereikt en heeft voor het eerst in haar bestaan een omzet gerealiseerd van meer dan € 1 miljard.

Financiële resultaten

De netto-omzet steeg met 6,3%. De omzetgroei werd met name veroorzaakt door hogere verkopen van (sportieve) e-bikes en geavanceerde sportfietsen, terwijl de vraag naar reguliere (niet-elektrische) fietsen en eenvoudige sportfietsen terugliep. Gecorrigeerd voor de verkoop van de onderdelen & accessoires activiteiten in Noord-Amerika in het eerste halfjaar kwam de groei uit op 7,4% in 2016.

De toegevoegde waarde (netto omzet minus materiaalkosten en inkomende transportkosten) als percentage van de omzet kwam uit op 30,0%. De absolute waarde steeg met 0,6% naar € 314,8 miljoen. De toegevoegde waarde werd beïnvloed door de veranderende verkoopmix en een andere geografische spreiding van de omzet. De toegevoegde waarde werd ook negatief beïnvloed door meer dealerkortingen en het niet volledig doorberekenen van hogere kostprijzen van materialen (door o.a. ongunstige valutakoersen) aan klanten.

Door afname van het aantal verkochte fietsen en de effecten van reorganisaties namen de personeelskosten af. In verhouding tot de omzet daalden de personeelskosten van 12,5% naar 11,6%. Ook de bedrijfskosten namen af; in % van de omzet daalden de overige bedrijfskosten van 12,5% naar 11,7%. De daling van de overige bedrijfskosten werd deels veroorzaakt door een lager verkoopvolume en kwam tot stand ondanks hogere kosten voor marketing en advies. De hogere advieskosten hingen grotendeels samen met de organisatiewijzigingen in de supply chain en externe ondersteuning bij de aanscherping van de groepsstrategie. In 2016 is door de Accell Group geïnvesteerd in een meer geïntegreerde aansturing. Daarvoor zijn op groepsniveau de competenties op gebieden als Supply Chain, Marketing, HR en Finance versterkt.

Met name door de toename van de omzet en de (relatieve) daling van de kosten steeg het bedrijfsresultaat (exclusief incidentele lasten) met 5% naar € 65,9 miljoen. Incidentele lasten hadden in 2016 betrekking op Noord-Amerika en waren gerelateerd aan de faillissementen van twee grote sportketens en de effecten van de verkoop van onze onderdelen & accessoire activiteiten inclusief de bijbehorende reorganisatie en afkoop van pensioenverplichtingen. Gezamenlijk bedroegen deze incidentele lasten in 2016 € 5,5 miljoen (2015: € 4,0 miljoen als gevolg van het Taiwan incident).

De financiële lasten. kwamen per saldo uit op € 8,3 miljoen, een daling van 9%. De lagere lasten werden veroorzaakt door minder omrekenverschillen van posities in vreemde valuta, een lager kredietverbruik in de tweede jaarhelft en licht lagere rentetarieven. De belastingen stegen met 26% naar € 20,4 miljoen door een sterke verbetering van de resultaten in Duitsland en het niet opnemen en afboeken van belastinglatenties in Noord-Amerika. De gemiddelde belastingdruk nam onder invloed hiervan toe van 33,5% naar 38,7%. Het netto resultaat in 2016 ligt met € 32,3 miljoen op hetzelfde niveau als vorig jaar.

De netto-omzet van het segment fietsen nam toe met 9,3% door hogere verkopen van elektrische fietsen. Met name de afzet en omzet van sportieve e-MTB’s van onze merken Haibike, Ghost en Lapierre groeiden. De omzet in e-bikes steeg met 33%, terwijl de omzet in reguliere fietsen daalde met 11%. Steeds meer consumenten kiezen voor een e-bike als vervanging voor een niet-elektrische fiets. Het omzetaandeel van e-bikes steeg van 45% in 2015 naar 55% in 2016. Onder invloed van de veranderende productmix nam de gemiddelde prijs per fiets toe met 23% naar € 536, ten opzichte van € 437 in 2015. Mede door de sterkere focus op verkopen van duurdere en kwalitatief hoogwaardige fietsen nam het totaal aantal verkochte fietsen in 2016 af met 11% naar 1.457.000, ten opzichte van 1.642.000 in 2015.

Het segmentresultaat werd negatief beïnvloed door de verschuiving in de verkoopmix en een andere geografische spreiding als ook door meer uitverkopen en de incidentele lasten in Noord-Amerika.

Onderdelen & accessoires

De netto-omzet onderdelen & accessoires daalde in 2016 met circa 2% met als enige oorzaak de verkoop van de fietsonderdelen en -accessoires activiteiten in Noord-Amerika. Gecorrigeerd voor deze verkoop was sprake van een groeiende omzet, waarbij het omzetaandeel van het eigen merk XLC in Europa steeg ten opzichte van 2015.

Het segmentresultaat van deze handelsactiviteiten nam toe met 12% tot € 17,5 miljoen door goede resultaten in alle Europese landen waar we actief zijn. Het grotere aandeel van het eigen merk XLC (in Europa) in de omzet draagt door een betere benutting van inkoopvoordelen ook positief bij aan het hogere segmentresultaat.

Ontwikkelingen per regio

De omzet in Nederland steeg licht. De omzet in e-bikes nam met 5% toe met de merken Koga, Batavus en Sparta. Daarnaast steeg de omzet in onderdelen- en accessoires met 14% door de hogere (vervangings)vraag naar onderdelen voor e-bikes zoals batterijen, displays en laders. De vraag naar reguliere fietsen daalde zowel in aantallen als in omzet. Inmiddels worden er in Nederland meer dan 90 merken e-bikes aangeboden in verschillende kanalen. In het najaar is in Ede het grootste fiets experience center (De Fietser) van Europa geopend. Hier kunnen consumenten alle fietsmerken en modellen van Accell Nederland en Haibike zien en testen. Ook worden er regelmatig activiteiten georganiseerd om gebruiksmogelijkheden van de fiets en de fietsbeleving te vergroten.

In Duitsland steeg de omzet met 17% met name door hogere verkopen van e-MTB’s van Haibike en reguliere MTB’s van Ghost. De onderdelenomzet liet een lichte stijging zien ten opzichte van 2015.

De Noord-Amerikaanse markt was stabiel, ca. 15% wordt inmiddels online verkocht. Gecorrigeerd voor de verkoop van de activiteiten op het gebied van onderdelen & accessoires, kwam de Accell omzet in Noord-Amerika 6% lager uit dan in 2015. De omzet in sportieve fietsen en e-bikes nam toe, maar kon het wegvallen van twee grote sportketens als gevolg van faillissementen slechts gedeeltelijk compenseren. E-bikes winnen ook hier aan populariteit en met de merken Haibike, Raleigh Electric, Ghost en IZIP is Accell Group goed gepositioneerd voor verdere groei. Het afgelopen jaar is in de Noord-Amerikaanse markt gestart met de implementatie van omnichannel verkopen. Inmiddels zijn alle merken verkrijgbaar via de vakhandel en online.

In overig Europa zorgden met name hogere verkopen van e-MTB’s voor een omzetstijging van 10% ten opzichte van vorig jaar. In bijna alle Europese landen groeit de populariteit van e-MTB’s van onze internationale merken Haibike, Lapierre en Ghost. Ook de onderdelenomzet steeg in vrijwel alle overige landen in Europa.

De omzet in overige landen buiten Europa is beperkt en nam met circa 15% toe, met name door verdere groei in Turkije. In overige Aziatische landen en in Australië lag de omzet op ongeveer hetzelfde niveau als in 2015.

3.2 Producten en distributie

Wij zien onze sterke ontwikkel- en designcompetenties als een belangrijke kracht in de slag om de consument. De merken en zeker onze high-end merken drijven sterk op vernieuwende, verrassende, kleine en grote innovaties voor toepassing in en gebruik van de fiets. Ook veiligheid van de fiets als product en verantwoord gebruik van de fiets in de (verkeers)omgeving spelen bij het ontwerp van onze fietscollecties een belangrijke rol. De marketing, distributie en verkoop van fietsen, fietsonderdelen en -accessoires hebben beide specifieke kenmerken. Met name dat stuk van onze waardeketen is sterk in beweging.

Innovatie en design

Onze ontwikkel- en designteams werken in opdracht van onze merken en zijn continu alert op de laatste ontwikkelingen op het gebied van ontwerp en innovatie. Denk daarbij aan trends in vormgeving en kleurstelling, het gebruik van nieuwe duurzame materialen, materiaalgebruik voor verlaging van gewicht, verbetering van rijeigenschappen en verlenging van levensduur. Denk ook aan betere technieken voor comfort, aandrijving en veiligheid of aan digitale mogelijkheden die waarde toevoegen voor consumenten in termen van functionaliteit en fietsbeleving. Al onze eigen toegepaste innovaties beschermen we zo goed mogelijk door het gebruik van internationale octrooien en modelbeschermingen. Op dit moment heeft Accell Group meer dan 50 octrooien en modelbeschermingen in haar patent-portfolio.

Geen concessies aan veiligheid

Al onze producten zijn samengesteld uit hoogwaardig kwalitatieve materialen. Elk product voldoet aan de hoogste internationale veiligheidsnormen, zoals vastgelegd in o.a. ISO (Wereld), ASTM (USA), EN (Europa) en de IEC normen voor elektrische componenten. Om deze processen verder in de organisatie te borgen is in 2016 op groepsniveau een Technical Compliance Officer aangesteld. Voor het delen van best practices op al deze facetten organiseren en faciliteren we meerdere keren per jaar interne kennissessies voor de productontwikkelaars en productmanagers.

E-bike en e-performance

Onze innovatiekracht richten we met name op elektrische fietsen en sportfietsen. De ontwikkelpotentie van met name de e-bike is groot vanwege het universele karakter van dit type fiets en de steeds betere en slimmere aandrijftechniek. De e-bike heeft daarmee de potentie om in meerdere segmenten en voor diverse gebruiksdoelen meerwaarde te bieden.

Dit doen we bijvoorbeeld met de Speed Pedelec, een elektrische fiets die trapondersteuning geeft tot maximaal 45 km/u. Om deze topsnelheid te realiseren moet wel serieus worden meegetrapt. De kruissnelheid ligt rond de 35-38 km/u. Deze snelheid maakt de Speed Pedelec uitermate geschikt voor woon-werkverkeer over middellange afstanden, waarmee het een serieus alternatief is voor de auto.

Een ander voorbeeld is de e-performance (mountain)bike waarmee we in de markt voor sportieve en sportfietsen stappen. Ons merk Haibike had in 2010 de wereldprimeur van de e-performance bike. Dat was en is een succes. Het product voorziet in een duidelijke behoefte van consumenten en Haibike is op basis daarvan nu de onbetwiste marktleider in dit e-sport segment. De fiets wordt continu doorontwikkeld. Zo is samen met een leverancier het gebruik van ‘gravity casting’ toegepast in e-performance bikes. Met behulp van deze uit de motorfiets-industrie afkomstige technologie is het mogelijk om aluminium frames te produceren waarin de motor naadloos is geïntegreerd.

Bij sportfietsen werken we doorlopend aan belangrijke verbeteringen op het gebied van onder andere aerodynamica, frames, voorvorken en vering van racefietsen, tijdritfietsen, baanfietsen, MTB’s en downhill fietsen.

Geïntegreerde componenten

Daarnaast hebben we het afgelopen jaar gewerkt aan de verdere integratie van componenten die voorheen ‘los’ aan de fiets werden toegevoegd, zoals verlichting, motoren en accu’s. Technisch is het steeds beter mogelijk om deze in de fiets te integreren en we passen dit designprincipe in steeds meer modellen toe. Omdat vrijwel iedereen tegenwoordig een smartphone heeft, ontstaan er allerlei nieuwe mogelijkheden die samenkomen in wat wij zien als de fiets van de toekomst: de connected fiets.

We investeren samen met leveranciers en partners in de ontwikkeling van de connected bike. Diverse pilots op dit gebied zijn in 2016 opgestart. Enkele modellen zoals de Sparta M8i zijn zelfs al geïntroduceerd.

Connectiviteit biedt niet alleen kansen op het niveau van de fiets als product, maar ook mogelijkheden voor nieuwe gebruiksgerichte mobiliteitsoplossingen en verdienmodellen. Om die mogelijkheden te verkennen ontwikkelen we, veelal in samenwerking met partners, nieuwe mobility-as-a-service oplossingen. Daarbij kan gedacht worden aan de leasefiets voor woon-werkverkeer, verhuurconcepten in combinatie met auto’s, mobiele fietswinkels en bezorging van tal van producten in stedelijke gebieden.

In het kader van de groeiende mobiliteitsproblematiek in verstedelijkte gebieden werken we actief samen met overheden, gemeenten en dienstverleners in mobiliteit aan nieuwe geïntegreerde oplossingen die helpen om steden beter te ontsluiten, verkeerscongestie tegen te gaan en luchtvervuiling terug te dringen. Met al deze innovatieve mobiliteitsoplossingen spelen we in op de verschuiving in de vraag van consumenten van eigendom naar gebruik.

Marketing, distributie en verkoop

We hanteren een multi-merken strategie, omdat de fietsenmarkt voor consumenten per land sterk verschilt in termen van type- en smaakvoorkeur, prijsperceptie en distributiewijze. We combineren in elk land één of meerdere nationaal sterke merken met internationale (sport)merken, waarbij we continu streven naar optimalisering van de merkpositionering en de complementariteit tussen de merken, onderdelen en accessoires. Het bewust aanbieden van meerdere merken en daarmee een breed assortiment met veel keuzemogelijkheden positioneert ons bovendien goed voor omnichannel. Het daarbij tegelijkertijd kunnen aanbieden van onderdelen en accessoires, met ook een eigen merk, maakt die positie nog beter.

Marktonderzoek en (e-)marketing

Zowel op merk-, segment- als op landenniveau worden regelmatig marktonderzoeken uitgevoerd. Dit gebeurt zowel direct bij consumenten via consumentenpanels en specifieke onderzoeken als door middel van intensief contact en overleg met de fiets- en sportvakhandel. Marktdata worden op groepsniveau verzameld en geanalyseerd. Belangrijke veranderingen in consumentengedrag, voorkeuren en trends worden binnen de groep gedeeld. Vanuit elk merk wordt gekeken naar het best passende marketingbeleid per land dat het merk bedient. Dat beleid komt tot uiting in uitgekiende mediacampagnes. De marketinginspanningen zijn in toenemende mate direct op de consument gericht en volgen de consument in de customer journey die hij aflegt. Nu de oriëntatiefase van consumenten zich steeds meer online afspeelt, is het belangrijk dat onze merken ook online de relatie met de consument aangaan. In 2016 is de functie van Groepsdirecteur Brand & Marketing gecreëerd. Deze is verantwoordelijk voor de positionering van de individuele merken en voor het overkoepelende portfoliomanagement per merk, segment en land. Een belangrijk aspect van zijn rol is het gezamenlijk ontwikkelen en delen van best practices binnen Accell Group.

Sponsoring

Sponsoring blijft een belangrijk marketinginstrument. Met name voor onze internationaal opererende fietsmerken. Zo zijn merken als Koga, Lapierre, Ghost, Haibike, Diamondback en Raleigh zichtbaar bij grote internationale wielerevenementen in Europa en Noord-Amerika. Daarnaast zijn enkele van deze merken sponsor van professionele teams die op het allerhoogste niveau meestrijden om de prijzen. Met hun prestaties vervullen zij niet alleen een ambassadeursrol voor onze merken, maar promoten zij ook de wielersport en inspireren jongeren om te gaan sporten. Voor onze nationaal opererende fietsenmerken ligt de nadruk op lokale sponsoring.

Omnichannel samen met de vakhandel

In lijn met onze lange termijn visie en ambitie staat ook in onze verkoop- en distributiestrategie de consument centraal. Dat betekent dat wij onze producten en diensten aanbieden op een wijze die het beste aansluit bij de aankoopvoorkeuren van de individuele consument. De daarvoor benodigde omnichannel aanpak gaan we in nauwe samenwerking met ons vakhandelnetwerk ontwikkelen. We zien voor onze vakspecialisten hierin een centrale rol weggelegd en gaan hen daarom helpen bij de opzet van het platform. Dit is een lange termijn evolutie waarin we in de afgelopen jaren al stappen hebben genomen en in de komende jaren nieuwe stappen gaan zetten. Al onze merken, zowel in fietsen als fietsonderdelen en -accessoires hebben nu al eigen online platforms. Deze zijn met name gericht op promotie van collecties, informatievoorziening en vergroting van het aankoopgemak. Daarnaast besteden we veel aandacht aan het continu opleiden van de vakspecialisten, die precies moeten weten hoe onze producten werken en op de hoogte moeten zijn van alle ins en outs. In Groot-Brittannië doen we dit bijvoorbeeld door middel van workshops en trainingen. Speciaal voor dit doel is in 2016 op het hoofdkantoor van Raleigh in Nottingham een showroom geopend.

Binnen de groep zijn er tal van lokale initiatieven en experimenten op het gebied van distributie en klantcontact.

• In 2016 hebben we in Nederland het fiets experience center De Fietser geopend, gehuisvest in de oude Enka fabriek in Ede en volledig energieneutraal. Dit experience center biedt ons een uniek platform en een geïntegreerde on- en offline showroom waar al onze merken samenkomen, fietsbeleving centraal staat en de nieuwste producten kunnen worden getest en besteld.
• Met Raleigh zijn we het afgelopen jaar in de Verenigde Staten gestart met directe online fietsverkoop, omdat de markt en het type product dat we daar verkopen zich daar goed voor lenen. De ervaringen die we opdoen kunnen we gebruiken in andere markten.
• Enkele van onze topmerken hebben online programma’s voor specialties en het samenstellen van custom made fietsen, zoals de Koga Signature en Lapierre Ultimate.

Voortrekkersrol en voorbeeldfunctie

Met de verkoop van onze producten leveren we impliciet een bijdrage aan het verduurzamen van mobiliteit en het promoten van een gezonde levensstijl. Maar we willen meer doen dan dat. Het is onze ambitie om een actieve rol te spelen in het promoten en meedenken over brede maatschappelijke vraagstukken op het gebied van schone, gezonde en veilige mobiliteitsoplossingen binnen steden en het buitengebied. Zo helpen we bij het ontlasten van verkeersstromen in en tussen steden, het terugdringen van luchtvervuiling, het stimuleren van meer bewegen en het verbeteren van de (fiets)verkeersveiligheid. 

Om die rol te kunnen vervullen zijn we onder meer aangesloten bij nationale en internationale organisaties, brancheverenigingen en initiatieven, die specifiek gericht zijn op het promoten van gezondheid, veiligheid en duurzame mobiliteit. Dit zijn onder andere (WFSGI) World Federation of Sporting Goods Industry, ECF (European Cyclists’ Federation), diverse landenorganisaties zoals RAI vereniging (NL) en Univelo (FR) en de Europese overkoepelende organisatie CONEBI. Wij zijn actief bij deze organisaties betrokken en hebben in een aantal gevallen ook zitting in besturen of commissies. Een compleet overzicht van deelnames is te vinden in hoofdstuk 7.2.

Duurzaam naar werk

We willen een voorbeeldfunctie vervullen en stimuleren daarom eigen medewerkers om op een duurzame en gezonde manier naar het werk te reizen. Onze doelstelling is dat meer dan 50% van onze medewerkers collectief en/of met een duurzaam vervoersmiddel naar het werk komt. Als niet-duurzaam beschouwen wij al het individueel reizen per auto of motorrijwiel.

* De categorie 'Overig duurzaam' bevat de volgende vervoersopties: carpool, elektrische auto, te voet, thuiswerken.

In 2016 kwam 57% van onze medewerkers op een duurzame manier (dagelijks) naar het werk.

Ondersteuning initiatieven voor meer bewegen

Accell Group streeft ernaar meer dan één miljoen euro per jaar beschikbaar te stellen aan lokale, regionale en internationale initiatieven die bijdragen aan de verduurzaming van mobiliteit, het bevorderen van gezondheid en veiligheid van de consument en het wereldwijd promoten van fietsgebruik. In 2016 is deze doelstelling weer behaald. In het afgelopen jaar steunden we, zowel financieel als door het beschikbaar stellen van onze kennis en expertise, het Amerikaanse PeopleForBikes. Ook non-profit organisaties die het gebruik van de fiets promoten in landen in ontwikkeling, zoals World Bike Relief, konden op onze steun rekenen.

Meer dan 1 miljoen euro per jaar
voor maatschappelijke initiatieven 

Bevorderen bewustzijn consument en veiligheid

Goede informatievoorziening aan de consument is essentieel. We proberen die doorlopend te verbeteren, zowel direct als via ons vakhandelnetwerk en zowel online als offline. Niet alleen voor de juiste productkeuze, maar vooral voor veilig gebruik. Via de websites van de merken wordt de consument gedetailleerd geïnformeerd over technische specificaties, onderhoud en veilig en verantwoord gebruik. Bij elk product wordt een uitgebreide handleiding in de taal van het land van verkoop geleverd. De vakhandel wordt intensief opgeleid en periodiek voorzien van de laatste informatie om de consument goed te kunnen adviseren en ondersteunen. Naast websites zijn we actief op social media zoals Facebook om goed bereikbaar te zijn voor de consument, ook als het gaat om klachten. Al onze merken hebben een klachtenprocedure om te borgen dat ze juist worden ontvangen en correct worden afgehandeld. Of een klacht nu binnenkomt per e-mail, via de consumentenlijn, website, social media of bij de vakhandel. 

Verbeteren regelgeving fietsgebruik en -omgeving

We zetten ons in voor de belangen van de consument en de fietsindustrie. Samen met andere partijen pleiten we internationaal voor een veilige fietsomgeving en betere fietsinfrastructuur. Onder de vlag van CONEBI praten we bijvoorbeeld mee over goede regelgeving rondom de Speed Pedelec. In dit verband hebben we samen met de industrie in 2016 het voortouw genomen om een nieuwe norm voor fietshelmen te ontwikkelen die qua vormgeving dicht tegen een gewone stadfietshelm aanzit, maar wel de extra veiligheid biedt die past bij de hogere snelheden van de Speed Pedelec. In Nederland is deze nieuwe helm al geaccepteerd als alternatief voor een motorhelm. De verwachting is dat andere landen dit voorbeeld zullen volgen.

Het voorbeeld van de Speed Pedelec illustreert dat bestaande wet- en regelgeving vaak achterloopt bij nieuwe innovaties uit de fietsindustrie. Ook daarom vervult Accell Group een voortrekkersrol bij het beter op elkaar aan laten sluiten van innovatie en wet- en regelgeving.

Bewaren

Bewaren

Bewaren

Bewaren

3.3 Operaties en medewerkers

In lijn met de strategie richten we onze eigen organisatie en processen zo efficiënt mogelijk in. Daarbij kijken we gericht naar manieren om onze productie zo vriendelijk mogelijk in te richten voor mens en milieu en hoe we onze medewerkers een zo veilig mogelijke, stimulerende werkomgeving kunnen bieden.

Operaties optimaliseren

Als we spreken over ‘operaties’ dan bedoelen we primair onze eigen productieprocessen die bestaan uit het assembleren en lakken van fietsen. We hebben daarvoor nu drie grote hubs in Nederland, Hongarije en Turkije, aangevuld met kleinere productielocaties in voor ons belangrijke landen zoals Frankrijk en Duitsland, met name voor meer specialistische (high-end) fietsen.

We kijken continu hoe we ons productieplatform strategisch en geografisch het beste kunnen inrichten. Time-to-market is daarbij een belangrijk criterium. Door dicht op de markt te assembleren verhogen we onze flexibiliteit en maken we het mogelijk om sneller in te spelen op de wensen van consumenten. Deels besteden we assembleren en lakken uit, als dit aantrekkelijke kostenvoordelen biedt en we geen concessies hoeven te doen aan kwaliteit, flexibiliteit en bezetting van onze eigen faciliteiten. Dit is een continu proces, dat we in 2016 verder hebben aangescherpt. We zijn altijd alert op nieuwe innovatieve assemblage- en lakmethoden voor toepassing in onze productiefaciliteiten, maar bijvoorbeeld ook naar slimmere methoden voor opslag en distributie.

Verduurzamen van onze processen

In onze operaties speelt duurzaamheid een belangrijke rol. We willen innovatief zijn in de verduurzaming van onze processen en een voortrekkersrol vervullen binnen en buiten de sector. We sporen ondernemingen van Accell Group aan om kritisch naar hun operaties te kijken, hun impact op het milieu zoveel mogelijk te beperken en daarmee veelal ook kosten te besparen. Veel ideeën en initiatieven komen dan ook vanuit de bedrijven zelf.

Voor de verduurzaming van onze processen loopt binnen Accell Group een aantal programma’s. Uit onderzoek naar de milieu-impact van onze eigen processen blijkt dat energieverbruik de grootste impact heeft op CO2 emissies. Reductie van energieconsumptie hebben we daarom aangemerkt als het belangrijkste programma in het kader van verduurzaming van onze productieomgeving. Daarnaast hebben we programma’s gericht op afvalreductie, verduurzaming van verpakkingen en end-of-life recycling van materialen en grondstoffen. Op al deze fronten hebben we het afgelopen jaar lopende initiatieven gecontinueerd of verder vorm gegeven. Ook hebben we nieuwe initiatieven opgestart.

Efficiency in energiegebruik

Reductie van CO₂ emissies door vermindering van energie- (en benzine-) consumptie sluit direct aan bij onze efficiencydoelstellingen en heeft voor ons prioriteit. Het streven is om onze uitstoot jaarlijks met 1,5% te verminderen.

Energie gebruiken we primair voor de assemblage, het lakken van de fietsen en voor verlichting en verwarming van de productiefaciliteiten, magazijnen en kantoren. Daarnaast consumeren we energie voor transport van onderdelen en distributie van onze producten.

Op al deze fronten is het afgelopen jaar gewerkt aan de verlaging en de vergroening van het energieverbruik. In 2016 zijn binnen dit programma onder meer de volgende initiatieven ontplooid: 

• Overstap naar LED. Binnen Accell Group wordt de overstap van conventionele naar LED verlichting sterk gepromoot. De voordelen van het gebruik van LED zijn tweeledig. Een LED lamp gebruikt slechts 15% van de stroom van een gloeilamp of halogeenlamp en LED lampen hebben een langere levensduur van zo’n 30.000 branduren. Bij het merendeel van onze ondernemingen is de overgang naar LED het afgelopen jaar in gang gezet of verder doorgevoerd, andere zullen volgen in 2017. Daarnaast voorkomen we door de toepassing van bewegingssensoren in magazijnen en kantoren dat licht onnodig brandt. Ook in 2016 hebben we hier weer slagen in gemaakt.
• Energiebewustzijn. Binnen veel van onze ondernemingen worden periodieke energie-audits gehouden. In 2016 is het aantal verder uitgebreid. De bevindingen worden gebruikt om grote en kleine verbeterpunten te signaleren en door te voeren. Dit stelde ons bijvoorbeeld in staat om een aanzienlijke energiebesparing te realiseren in de lakstraten. De productieprocessen zijn nu zo ingericht dat apparatuur en machines niet onnodig aan staan en stroom verbruiken.
• Aandacht voor transport. Voor distributie van fietsen vanuit onze productielocaties kijken we met onze ondernemingen kritisch naar de keuze van de in te zetten transportmiddelen. Schone alternatieven als de trein hebben daarbij de voorkeur vanuit duurzaamheidsoogpunt, maar andere factoren zoals kostenefficiëntie en praktische zaken spelen daarbij ook doorlopend een rol. In 2016 is in dit kader ook extra aandacht besteed aan het terugsturen van beschadigde goederen. Een beperking hiervan bespaart zowel geld als transportkilometers.

De resultaten van deze initiatieven worden gemonitord door de jaarlijkse meting van ons energiegebruik en de CO₂ uitstoot.

Afvalreductie

Naast fietsen produceren we ook afval. De verwerking van afval veroorzaakt naast kosten ook milieudruk. Ons programma is er op gericht om afval zoveel mogelijk gescheiden af te voeren en te bestemmen voor hergebruik en/of recycling. Het doel is om de milieu-impact van afval per fiets plus verpakking (uitgedrukt in CO₂ equivalenten), jaarlijks met 2% tot 4% verminderen. De mogelijkheden hiertoe zijn per land en ook per regio verschillend.

Afvalstromen worden door de Accell ondernemingen zelf geregistreerd. Dit draagt bij aan het bewustzijn onder management en medewerkers omtrent de hoeveelheden en de trends daarin. In 2017 trekken we dit een stap verder en krijgen de ondernemingen ondersteuning van Go4Recycling, een Europese partner. Hierdoor kunnen we voldoen aan (verplichte) meldingen bij lokale en nationale overheden. We benchmarken de uitkomsten, zodat de beste methodes worden geïdentificeerd en ondernemingen van elkaar kunnen leren.

Voor het reduceren van de hoeveelheid afval zijn binnen dit programma verschillende initiatieven ingezet die ook in 2017 doorlopen:

• Gefilterd afvalwater. Water dat afkomstig is van de lakstraat in de productielocatie in Nederland wordt volledig gefilterd van verfresten. De waterzuiveringsinstallatie zorgt dat al het gebruikte water schoon aan het milieu wordt teruggegeven. Ook op onze andere grote productielocaties in Hongarije en Turkije wordt de milieu-impact van het lakken tot een minimum beperkt, op een manier die aansluit bij het lokale productieproces. In Hongarije door middel van droogfilters en in Turkije met een eigen reinigingsinstallatie.
• Gebruik afvalpersen. Op verschillende productielocaties binnen de groep wordt gebruik gemaakt van plastic- en kartonpersen of zijn hier in 2016 investeringsplannen voor gemaakt. Het volume van de afvalstroom kan hierdoor aanzienlijk worden beperkt, wat leidt tot meer afval per container en minder benodigde vrachtwagens. 

In 2016 is de totale milieu-impact ten gevolge van afval met 127 ton CO₂-equivalent toegenomen tot 1.045 CO₂-equivalent. Een groot deel hiervan is toe te wijzen aan de toename van gevaarlijk afval. Deze toename wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het afvoeren van stoffen uit het verleden bij ons productiebedrijf Accell Bisiklet. De lichte toename van o.a. papier en karton-afval is te verklaren uit het feit dat dit jaar ook de data van onze bedrijven CSN (Cycle Service Nordic) en Comet zijn meegenomen in de dataverzameling.

Verduurzaming van verpakkingen

In de fietsindustrie worden grote hoeveelheden verpakkingsmaterialen gebruikt ter bescherming van producten. Dit gebeurt zowel door ons zelf voor het verpakken van eindproducten, als door toeleveranciers voor het verpakken en verschepen van onderdelen. Ons programma is er op gericht om verpakkingsmaterialen uit fossiele bronnen te vervangen door hernieuwbare materialen. Oftewel, minder plastic en meer verpakking op basis van papier en bio-grondstoffen. Onze doelstelling is om de milieu-impact van verpakkingsmateriaal, in combinatie met de afvalstroom (uitgedrukt in CO₂ equivalenten), jaarlijks met 2% tot 4% per fiets te verminderen. Daarnaast proberen we verpakkingen en het verpakkingsproces waar mogelijk te optimaliseren.

Binnen Accell Group en met name op de productielocaties is het optimaliseren, vervangen en reduceren van verpakkingsmaterialen een belangrijk aandachtspunt. Door slimmer te ontwerpen en meer uniforme specificaties te hanteren, kon op een aantal plaatsen het aantal verschillende soorten en maten verpakkingen dat wordt gebruikt worden gereduceerd:

• Gebruik van karton en papier. Ons high-end sportfietsmerk Ghost is koploper binnen Accell Group als het gaat om duurzame verpakking voor fietsen. In 2016 is Ghost bijna volledig overgestapt op het gebruik van papier en karton. Alleen voor een toegepaste plastic folie wordt nog naar een geschikte vervanger gezocht.
• Beperking schades. Bij de productielocatie van Accell Bisiklet in Turkije is het afgelopen jaar veel aandacht besteed aan het beperken van schades die soms ontstaan in het transport, door verpakkingen te optimaliseren. In bepaalde gevallen bleek het ook een goede oplossing te zijn om de montage van kwetsbare onderdelen over te laten aan de dealer.

Bij veel van onze leveranciers, met name in Azië, staat het onderwerp duurzame verpakkingen echter nog nauwelijks op de agenda. Daarnaast moet worden opgemerkt dat de primaire functie van verpakkingen, het beschermen van goederen tijdens het transport, vaak een urgenter vraagstuk is. Afgelopen jaar heeft bijvoorbeeld een pilot plaatsgevonden met een leverancier waarbij verpakkingsmateriaal werd hergebruikt. Dit proces bleek niet efficiënt genoeg waarna geen vervolg is gegeven aan de pilot.

De uitkomsten van de initiatieven en pilots binnen dit programma worden gedeeld met onze ondernemingen. Het totale materiaalverbruik wordt nauwlettend gemonitord en uitgesplitst naar materiaalsoort en milieu-impact.

Recycling materialen en componenten

• Aluminium. Het overgrote deel van een fiets bestaat uit metalen. Met name zuiver en hoogwaardig (primair) aluminium wordt veel toegepast. Dit is noodzakelijk om de robuustheid en veiligheid van de fiets te kunnen garanderen. De vraag naar secundair aluminium is op wereldschaal dusdanig groot dat het aluminium uit fietsen makkelijk afzet vindt. We zijn dan ook van mening dat uitgebreid onderzoek naar gebruik van secundair aluminium in de fiets vooralsnog niet efficiënt is.
• Carbon. Voor onze professionele racefietsen maken wij ook veel gebruik van carbon. Een frame van carbon levert 60% meer milieubelasting op dan een frame van aluminium. Hoewel onze carbonfietsen geschikt zijn voor recycling, is er nog vrijwel geen commerciële afzetmarkt voor gerecycled carbon van fietsen. Onze retourstroom carbon wordt daarom verzameld en verwerkt door gespecialiseerde verwerkers.
• E-bike accu’s. Een ander aandachtsgebied is het recyclen van accu’s. We werken aan het opzetten van nationale en internationale systemen voor het inzamelen en verantwoord verwerken van afgedankte accu’s van e-bikes. Samen met stichtingen in Duitsland (GRS), België (Bebat) en Nederland (Stibat - waar Accell Group zitting heeft in het bestuur) zijn er al systemen voor het inzamelen van fietsaccu’s gerealiseerd. De batterijen worden ingezameld via de vakhandel, gedemonteerd en in onderdelen aangeboden aan grondstoffabrikanten en de basismetaalindustrie. We stimuleren en informeren onze vakhandel actief om de inzameling mogelijk te maken.

De mensen van Accell Group

Accell Group is een internationaal bedrijf waar ongeveer 3.000 mensen werken, verspreid over 18 landen met sterke wortels in de lokale gemeenschappen waar we gevestigd zijn. De mensen vormen het hart van ons bedrijf. We streven dus vanzelfsprekend naar een veilige en prettige werkomgeving. Veel van hen delen een passie voor de fiets, of ze die nu ontwerpen, produceren of verkopen. Onze mensen zijn trots op en betrokken bij het bedrijf. Deze band zorgt voor een sterke, professionele en open bedrijfscultuur. Een bedrijfscultuur waarin plaats is voor mensen met een zeer diverse achtergrond, zowel qua geslacht, opleidingsniveau, nationaliteit, leeftijd als geaardheid. Zo bieden we een cultuur en een werkomgeving die ruimte biedt aan iedereen om zich te ontplooien.

Ondernemerschap kenmerkt ons
Accell Group kent een platte organisatiestructuur, waarbinnen snel besluiten kunnen worden genomen en informatie gemakkelijk wordt gedeeld. Onze ondernemingen hebben een hoge mate van operationele verantwoordelijkheid. Dit past goed bij onze cultuur en zo borgen we ondernemerschap binnen de groep.

Ondernemerschap is een onderscheidend kenmerk van Accell Group in de industrie. Een kenmerk waarop we verder bouwen bij het uitrollen van de strategie. Tegelijkertijd versterken we de strategische coördinatie vanuit Accell Group. Om deze reden investeerden we in 2016 in de versterking van onze organisatie op groepsniveau. We hebben specialisten op diverse terreinen aangetrokken om voor ons belangrijke competenties op het gebied van supply chain, IT, HR en e-commerce verder te versterken. Dit stelt ons in staat om de kracht van de groep beter te benutten.

In dit kader zijn ook onze groepscompetenties op marketing en human resources het afgelopen jaar versterkt met de benoeming van een Groepsdirecteur Brand & Marketing en een Groepsdirecteur Human Resources. Een belangrijke rol van de Groepsdirecteur Human Resources is om de principes van goed HR-beleid vast te stellen en in nauw overleg met de leidinggevenden en HR-managers van onze ondernemingen actieplannen in gang te zetten. In november 2016 heeft in dit kader de eerste group meeting plaatsgevonden met HR-verantwoordelijken uit alle windstreken van de organisatie.

Goed werkgeverschap
We willen mensen langdurig aan ons binden en kijken daarbij ook naar extern verloop en productiviteit per medewerker, maar beide zijn geen doel op zich. Aandacht voor talentontwikkeling, concurrerende arbeidsvoorwaarden en sociale aspecten zijn belangrijk voor onze werkgeversreputatie. We doen er alles aan om een werkomgeving en sfeer te creëren waarin plezier, veiligheid, gezondheid en persoonlijke groei voorop staan. Uiteraard wordt ook veel aandacht besteed aan de veelzijdige en duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers.

Speciaal kenmerk van onze industrie is het seizoensgebonden productiepatroon. We werken hierdoor met zowel vaste medewerkers als met een schil van enkele honderden flexwerkers. Ervaring is van belang om de continuïteit en de kwaliteit van het productieproces te waarborgen. Flexwerkers maken het daarnaast mogelijk om (seizoens)pieken in het productieproces op te vangen en onze productiekosten efficiënt te optimaliseren. Dit maakt het wel weer lastig om met name in de productievestigingen mensen te behouden, resulterend in een relatief hoog verloop.

Open voor meningen en belangen
We vinden het belangrijk dat inspraak van medewerkers goed is geborgd. In dat kader streven we naar een open en transparante dialoog met de betreffende medezeggenschapsorganen. Binnen Nederland, Duitsland en Frankrijk zijn de medewerkers van de meeste van onze ondernemingen georganiseerd middels een eigen medezeggenschapsraad. Belangrijke onderwerpen die in 2016 aan de orde zijn geweest zijn functiewaarderingsonderzoek, verzuim, medewerkersbetrokkenheidsonderzoek en arbeidsomstandigheden. Ook met de vakbonden hebben we in 2016 op verschillende niveaus binnen Accell Group regelmatig contact gehouden. Van onze medewerkers werkt 63 % onder een collectieve arbeidsovereenkomst. 

Binnen Accell Group loopt een aantal programma’s om de motivatie van medewerkers te borgen en verder te versterken. Het belangrijkste programma betreft de vergroting van de medewerkerstevredenheid. Daarnaast lopen er programma’s voor verbetering van de gezondheid en veiligheid en verbetering van de trainings- en opleidingsmogelijkheden. Op al deze fronten hebben we het afgelopen jaar lopende initiatieven gecontinueerd of verder vormgegeven en zijn nieuwe initiatieven gestart.

Vergroten medewerkerstevredenheid
Accell Group gaat bij de invulling van de rol van werkgever verder dan het simpelweg regelen van processen als werving & selectie en beloning. We willen sturen op medewerkerstevredenheid en daar ontplooien we onder dit programma tal van initiatieven voor. Zo bieden enkele van onze ondernemingen hun medewerkers een vorm van een winstdelingsregeling. Ook worden medewerkers actief betrokken bij sponsoractiviteiten en kunnen activiteiten aandragen voor hun lokale omgeving, vaak gelieerd aan de fietssport. Door sponsoring van deze activiteiten wordt de betrokkenheid en bedrijfstrots versterkt en zijn onze merken zichtbaar in de lokale gemeenschap. Regelmatig worden personeelsfeesten of andere evenementen georganiseerd voor en door onze mensen. We zijn ervan overtuigd dat een plezierige werkomgeving, met aandacht voor onderlinge betrokkenheid, de verbondenheid met het bedrijf en de bedrijfsdoelen versterkt.

In 2016 heeft een pilot plaatsgevonden voor een uniform onderzoek naar medewerkersbetrokkenheid, uitgevoerd door een gespecialiseerd bureau. Het onderzoek heeft plaatsgevonden onder medewerkers van de werkmaatschappijen Ghost, Raleigh UK en Vartex. Samen maken zij 12% van het totaal aantal medewerkers van Accell Group uit. De response van ruim 80% was bijzonder hoog. Enkele opvallende resultaten:

De medewerkers waarderen zowel hun tevredenheid als hun betrokkenheid bij de organisatie met een 7,5. Voor bevlogenheid in hun werk geven zij een rapportcijfer van 6,9

De resultaten vormen een belangrijk meetinstrument om het human resources beleid te evalueren en waar nodig aan te passen. Vanaf 2017 zal dit onderzoek één keer in de twee jaar groepsbreed worden gehouden. Dit onderzoek geeft een beter beeld van de betrokkenheid en tevredenheid van medewerkers dan het verloop in de personele bezetting gemeten aan het eind van het jaar. Er is dan ook besloten om de rapportage over in- en uitstroom van medewerkers te vervangen door een jaarlijkse rapportage over het medewerkersbetrokkenheid-onderzoek.

Verbeteren gezondheid en veiligheid
Veiligheid en gezondheid van de medewerkers is voor ons van groot belang. We zijn ons terdege bewust van de veiligheids- en gezondheidsrisico’s die zijn verbonden aan het werk in de productie, magazijnen en kantoren. Op de werkvloer wordt veel aandacht besteed aan goede werkinstructies, vooral voor nieuwe medewerkers en flexwerkers. Op locaties waar verschillende talen worden gesproken is het belang hiervan nog groter. We richten ons binnen dit programma specifiek op het veilig werken met machines en gereedschappen, tilwerkzaamheden, het uitvoeren van praktijktesten onder zware omstandigheden, RSI en werkdruk.

We streven naar
100% veiligheid

Al onze vestigingen voldoen aan de nationale wet- en regelgeving op dit gebied. Binnen ieder bedrijf is een verantwoordelijke voor gezondheid en veiligheid, die naast compliance met regelgeving aandacht geeft aan het versterken van de gezondheids- en veiligheidscultuur in het bedrijf. Voor al onze ondernemingen met productiefaciliteiten hanteren we assemblage- en laktechnieken die medewerker-vriendelijk en vooruitstrevend zijn binnen de fietsindustrie. Binnen ieder bedrijf zijn getrainde bedrijfshulpverleners en daar waar relevant ook specialisten op gebied van brandveiligheid en/of gevaarlijke stoffen. Bij ieder bedrijfsongeval dat zich voor mocht doen wordt onderzoek gedaan naar de oorzaak en eventuele benodigde extra maatregelen.

Zelfbewustheid en tijdig anticiperen
We vinden het verder belangrijk dat medewerkers duurzaam inzetbaar zijn en blijven. Eigen bewustwording van medewerkers, aandacht voor een gezonde levensstijl en tijdig anticiperen als de inzetbaarheid of belastbaarheid van medewerkers verandert, zijn daarin belangrijk. Het afgelopen jaar hebben we op kleine schaal geëxperimenteerd met het aanbieden van preventief medisch onderzoek. 

* Het aantal afwezige uren, uitgedrukt als percentage van het totaal aantal werkuren

In 2016 is het ziekteverzuim gestegen. Dit wordt veroorzaakt door een relatief klein aantal langdurige, niet werkgerelateerde ziektegevallen. Het ziekteverzuim ten gevolge van ongevallen is in 2016 met ruim 3.000 uur gedaald  tot 0,08%. Maar ieder ongeval is er één teveel. Het blijft daarom een belangrijk aandachtspunt.

Verbetering training- en opleidingsmogelijkheden
Passende trainings- en opleidingsvoorzieningen zijn zeer belangrijk voor het vergroten van de persoonlijke ontwikkeling en het benutten van talent. Managers en teamleiders zijn verantwoordelijk voor het signaleren van opleidingswensen en -kansen van individuele medewerkers. Het programma is er op gericht om de mogelijkheden van training en opleiding voor medewerkers binnen onze ondernemingen te borgen. Onze doel is gemiddeld 10 opleidingsuren per jaar per medewerker. Deze doelstelling hebben we geborgd in het opleidingsbudget op groepsniveau en binnen al onze ondernemingen. Opleiding is daarmee een vast onderdeel van de jaarlijkse budgetbesprekingen, waarin het opleidingsbudget wordt gespiegeld aan de opleidingsuren van de voorgaande jaren.

Naast formele training en opleiding is er steeds meer aandacht voor lange termijn planning en ontwikkeling van leiderschap. In 2016 is er een groepsbreed programma gestart om talenten in de organisatie te identificeren en hen extra ondersteuning te bieden om zich te ontwikkelen.

Mede door een breed opgezet opleidingstraject op het gebied van Engelse taalles in Turkije is het gemiddeld aantal opleidingsuren in 2016 gestegen met 2,3 uur naar 11,9 opleidingsuren per fte. Hiermee is dit jaar voor het eerst de doelstelling gerealiseerd.

Additionele data over de samenstelling van ons medewerkersbestand staan vermeld in paragraaf 7.3 Personeelsdata.

Bewaren

3.4 Toeleveringsketen

De kritische en beter geïnformeerde consument wil keuze, beschikbaarheid en snelle levering. Deze ontwikkeling stelt andere eisen aan de supply chain. Een efficiëntere inrichting van onze supply chain heeft dan ook prioriteit binnen onze strategie. Accell Group is door haar schaalgrootte en de vaak langjarige relaties met toeleveranciers in een goede positie om de supply chain in te richten naar de vraag van de consument, maar ook om synergievoordelen te creëren.

Complexiteit

De fiets is vanwege de vele toegepaste materialen, componenten en halffabricaten een complex product. De complexiteit wordt niet minder, omdat de fiets uit steeds meer componenten bestaat, wat leidt tot langere levertijden. Dit geldt zeker voor elektrische fietsen. Integratie van onderdelen en connectiviteit zorgen daarbij voor steeds geavanceerdere frames en het gebruik van meer elektronica. De veranderende vraag van de consument in combinatie met de toenemende complexiteit van de fiets vraagt om meer en nauwere samenwerking in de keten. Daarnaast draagt ook de vraagontwikkeling door het jaar heen bij aan de complexiteit van de supply chain.

Van oudsher kent de fietsmarkt een seizoenspatroon met elk jaar nieuwe collecties en piekverkopen op het noordelijk halfrond tussen eind februari en begin augustus. Weersinvloeden kunnen daarbij zorgen voor een grillig verloop van de vraag. Bij high-end (elektrische) fietsmerken speelt het seizoenspatroon een minder prominente rol, omdat consumenten gespreid over het jaar heen aankoopbeslissingen nemen.

Voor de inkoop van componenten en halffabricaten werken we nauw samen met toeleveranciers en onderleveranciers in Europa en Azië. Inkoop vindt plaats voor zowel de ready-made fietsen en fietsproductie als voor fietsonderdelen en -accessoires. Vaak gaat het om dezelfde leveranciers. Voor fietsonderdelen en -accessoires gaat het meer nog dan bij fietsen om de beschikbaarheid en de snelheid van levering. De handel in fietsonderdelen en -accessoires kent in tegenstelling tot fietsen geen orderboek maar een 24/7 toegankelijk ordersysteem.

Model en aansturing

In 2016 hebben we met een team van eigen mensen, ondersteund door externe consultants, ons operationeel model en de blauwdruk voor de supply chain van Accell Group ontwikkeld. Ook hebben we verdere stappen gezet in de inrichting van onze nieuwe supply chain organisatie. Op groepsniveau is er een nieuwe structuur opgezet. Daarbij gaat het primair om versterking van de aansturing op het gebied van inkoop, planning en logistiek door de groep heen. Een professioneel team, van onder andere senior experts, planners en inkopers staat onder leiding van de Chief Supply Chain Officer en is ondergebracht in een nieuw gedeelte van ons hoofdkantoor in Heerenveen. In 2016 is het team gestart met de implementatie van het nieuwe supply chain model en de inrichting van de processen hiervoor. We richten ons op optimalisatie en samenwerking, maar centralisatie is hierbij geen doel op zich. Het supply chain team heeft daarbij een belangrijke rol in het opzetten en monitoren van een aantal groepsstandaarden, zoals op inkoopcondities en leverancierscriteria, het beter benutten van de synergiepotentie en het ondersteunen van de inkopers van onze ondernemingen.

Prioriteiten

Het afgelopen jaar hebben wij ook bekeken wat de keuze voor omnichannel betekent voor de prioriteiten die wij stellen ten aanzien van onze supply chain. Binnen de supply chain geven we prioriteit aan het verbeteren van de leverbetrouwbaarheid, het verlagen van nee-verkopen en het verkorten van levertijden. Dat doen we door drie sporen te volgen.

Het belangrijkste spoor is het snel oppakken van de nieuwe werkwijze en het vergroten van de transparantie in de keten. Het tweede spoor is voorkomen dat haperingen bij onze leveranciers leiden tot ongeplande stilstand in onze productie, zoals die van bijvoorbeeld ready-made fietsen en frames. Effecten daarvan zullen niet op korte termijn zichtbaar zijn, maar dit zorgt wel voor een betere borging van kwaliteit en leverbetrouwbaarheid. Het derde spoor is het onderzoeken van de mogelijkheden voor verkorting van de keten van Azië naar Europa, zodat onze leveranciers dichter bij onze markten produceren. Time-to-market is nu eenmaal een krachtig wapen.

Daarnaast richten we ons op het realiseren van structurele kostenbesparingen bij inkoop en het terugdringen van het werkkapitaal. Vaak gaan al deze zaken hand in hand, maar soms zullen we ook keuzes maken op basis van deze prioriteitstelling.

Met deze aanpak kunnen we onze wendbaarheid als organisatie vergroten, sneller inspelen op veranderingen in de vraag en onze concurrentiepositie versterken.

Category management

Supply chain management grijpt in op diverse bedrijfsactiviteiten. Een van de zaken waarmee we in 2016 zijn gestart is category management met betrekking tot fietsen. In de ontwerpfase van de fietscollecties wordt vanuit de supply chain organisatie category management voor inkoop van materialen en onderdelen meer gestructureerd toegepast. Per categorie worden daarbij gerichtere keuzes gemaakt op basis van criteria als prijs, kwaliteit, duurzaamheid en consumentenvoorkeur. Door meer keuzes per categorie te maken, kunnen we onze inkoopkracht als groep beter benutten. Tegelijkertijd vergroten we hiermee de leverbetrouwbaarheid, reduceren we het aantal leveranciers en vereenvoudigen we onze logistieke processen. Met name bij veel onderdelen die voor de consument toch niet onderscheidend zijn zorgen we zo voor meer zekerheid en snelheid.

Category management zorgt voor meer inkoopkracht, leverbetrouwbaarheid, leveranciersreductie en eenvoudigere logistieke processen

Samenwerking in de keten

Meer openheid en transparantie in de keten is een belangrijke voorwaarde om goed invulling te kunnen geven aan omnichannel. Toeleveranciers en onderleveranciers beseffen in toenemende mate dat nauwere samenwerking in de keten nodig is om samen de noodzakelijke stappen te kunnen zetten bij het verminderen van het aantal nee-verkopen en het verkorten van levertijden. Dat betekent dat we systemen in de hele keten verschuiven van ‘productie op order’ naar forecast-gestuurd door wederzijds meer transparantie te betrachten in de vorm het koppelen van elkaars systemen, door data uit te wisselen en (productie)planningen te delen. In 2016 hebben we geïnventariseerd welke mogelijkheden er zijn om de samenwerking in de keten op dit vlak te intensiveren. We gingen met diverse grote, vaak al jarenlang vertrouwde leveranciers in gesprek om te kijken hoe we die samenwerking het beste kunnen invullen. Ook hebben we met een aantal van onze topleveranciers workshops over dit onderwerp georganiseerd. Op basis daarvan hebben we bekeken hoe we samen sneller tot productrealisatie kunnen komen en zo beter op de eindvraag van consumenten kunnen inspringen.

Daarbij zijn we tegelijkertijd ook zeer actief op het gebied van ketenverantwoordelijkheid. Als grote speler in de fietsindustrie zijn we in de positie om partijen in de toeleveringsketen te stimuleren tot het naleven van mensenrechten, goede arbeidspraktijken en milieubescherming. In onze samenwerking met leveranciers is ook dit een belangrijk onderwerp van gesprek.

We hebben hiervoor een eigen gedragscode opgesteld voor toeleveranciers en vragen al onze toeleveranciers deze code te ondertekenen. Bepaalde onderdelen van verantwoord ondernemen zien we als pre-competitief en waar mogelijk zoeken we de samenwerking met branchegenoten en de brancheorganisaties op. Ook daarin nemen we graag het voortouw.

Door de krachten in de keten te bundelen kunnen we onze impact vergroten

Audit van toeleveranciers

Samen met de WFSGI (World Federation of the Sporting Goods Industry) en andere toonaangevende fietsmerken, toeleveranciers en retailers, heeft Accell Group in 2012 het initiatief genomen tot het verduurzamen van de toeleveringsketen. Deze aanpak staat bekend als het ‘Responsible Sport Initiative’ (RSI). De gedragscode van de WFSGI vormt de inhoudelijke basis.

In 2016 heeft Accell Groep 7 audits laten uitvoeren bij toeleveranciers. Daarmee hebben wij onze doelstelling van 15 audits niet gehaald. De voorbereidingen kostten meer tijd dan verwacht waardoor een deel van de geplande audits is doorgeschoven naar begin 2017. De belangrijkste bevindingen van de uitgevoerde audits zijn dat er meer aandacht moet zijn voor vluchtwegen, brandpreventie en eerste hulp en dat de opslag en het beheer van chemische stoffen moet worden verbeterd. Daarnaast verdient een goede administratie van personeelsdata, vergunningen en werktijden extra aandacht, waaronder ook het handhaven van de maximale werktijden. Samen met andere bedrijven en de betreffende toeleveranciers werken wij aan verbeteringen op basis van het Corrective Action Plan.

Audits op chemische stoffen

Binnen Accell Group worden doorlopend audits op chemische stoffen van onze leveranciers uitgevoerd. Deze stoffen worden enerzijds gebruikt bij het lakken van onderdelen zoals het frame en de voorvork, anderzijds komen deze voor in kunststof fietsonderdelen zoals zadels en handvatten. Wij maken geen gebruik van gechromeerde frames. In onze eigen lakkerijen en die van derden worden 100% watergedragen lakken gebruikt. Waar mogelijk wordt gewerkt met vervangende middelen die geen schadelijke stoffen bevatten.

We voldoen aan REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemical substances) en streven ernaar alleen te werken met geregistreerde middelen, onder de juiste omstandigheden en met de juiste beschermingsmiddelen. We beschikken over een eigen testlaboratorium om te controleren of de componenten en onderdelen voldoen aan de wetgeving. Daarnaast vragen we onze toeleveranciers een REACH verklaring te ondertekenen.

In 2016 zijn in ons REACH lab in totaal 94 complete producten onder de loep genomen, bestaande uit 312 componenten, waarbij in totaal 1872 analyses zijn uitgevoerd. Deze nieuwe en bestaande producten zijn op basis van een risico-inschatting geselecteerd. In 51% van de gevallen werden veelal kleine afwijkingen geconstateerd, die na overleg met de betreffende leverancier meestal snel konden worden opgelost. In drie gevallen was sprake van een onderdeel dat in het geheel niet door de test kwam. De inkoop van deze artikelen is tijdelijk stopgezet en pas weer hervat nadat de fabrikant significante verbeteringen wist door te voeren.

3.5 Financiële positie en slagkracht

De netto schuld per ultimo 2016 kwam uit op € 147,3 miljoen; dit is een daling van 26% ten opzichte van ultimo 2015, met name door het lagere werkkapitaal. De EBITDA nam toe met 3% naar € 70,7 miljoen. Als gevolg hiervan lag de netto schuld / EBITDA op 2,1; een duidelijke verbetering in vergelijking met ultimo 2015. De rentedekking verbeterde ook licht als gevolg van het lagere kredietgebruik in de tweede helft van 2016 en licht lagere rentetarieven. Door de toename van het eigen vermogen steeg de solvabiliteit van 41,8% naar 45,4% per jaareinde.

Het netto werkkapitaal kwam uit op € 306 miljoen, een daling van 9%. Relatief aan de netto-omzet verbeterde het werkkapitaal van 34,2% naar 29,2%. De voorraadpositie daalde met 5% en kwam uit op € 322 miljoen. De debiteurenpositie kwam uit op € 138 miljoen, ten opzichte van € 135 miljoen per ultimo 2015. De crediteurenpositie kwam uit op € 153 miljoen; een stijging van 13% ten opzichte van vorig jaar. De positieve ontwikkeling van het werkkapitaal vloeit voort uit de eerste effecten van de meer centrale aansturing van de supply chain.

De kasstroom uit operationele activiteiten bedroeg € 75,5 miljoen (2015: -/-€ 19,2 miljoen). De betere kasstroom is met name het gevolg van het efficiënter werkkapitaalbeheer. De investeringen in vaste activa stegen met € 0,8 miljoen door met name de investeringen in de experience centers in Ede (NL) en Dijon (FR). De vrije kasstroom verbeterde sterk en kwam in 2016 uit op € 61,3 miljoen positief, vooral door vermindering van het werkkapitaalbeslag.

Het werkzaam vermogen daalde met 7% naar € 494,1 miljoen (2015: € 532,3 miljoen). Het rendement op het werkzaam vermogen (ROCE) per ultimo boekjaar steeg van 11,0% naar 12,2%.

3.6 Management agenda en -prioriteiten

Fietsen zal in de komende jaren onverminderd populair blijven voor mobiliteit, recreatief en sportief gebruik. Accell Group verwacht daarbij voorop te blijven lopen met haar hoogwaardige producten en nieuwe innovaties te kunnen toevoegen om het fietsen voor de verschillende doeleinden nog aantrekkelijker te maken.

In lijn met de aangescherpte strategie zal Accell Group in 2017 de geïntegreerde aansturing op gebieden als supply chain, human resources, marketing en IT verder vormgeven en zorgen voor een efficiëntere inrichting van operationele processen en een betere benutting van synergiepotentieel. Daarnaast zal worden gewerkt aan nieuwe initiatieven in het kader van de op de consument gerichte aanpak, de introductie van nieuwe “mobility-as-a-service” concepten in samenwerking met partners en de verdere verduurzaming van onze bedrijfsactiviteiten. Daarnaast zal Accell Group ook in 2017 actief zoeken naar mogelijke schaalvergroting via overnames die passen binnen de strategie en het (merk)portfolio van de groep, complementair zijn en op korte termijn waarde aan de groep toevoegen in termen van rendement en synergie.

Op basis van de ontwikkelingen verwacht Accell Group, onvoorziene omstandigheden voorbehouden, voor 2017 een toename van de omzet en de operationele resultaten.

3.7 Stakeholderinterview bandenleverancier Schwalbe